Voedselbossen

Voedselbos-tuinieren is een fantastische manier om eetbare gewassen te telen waarbij de natuur het meeste werk kan doen. In het ontwerp wordt jong natuurlijk bos nagebootst, met een grote diversiteit aan gewassen die jarenlang productief blijven in groeilagen van verschillende hoogte.

De term 'voedselbos' roept algauw het beeld op van een natuurlijk, dichtbegroeid bos, dit is echter niet het geval: in het voedselbos worden weliswaar de groei-omstandigheden van jong natuurlijk bos nagebootst, maar de kruinlaag (ongeacht hoe hoog deze is) wordt zodanig ontworpen dat deze op de meeste plaatsen voldoende licht doorlaat voor wat eronder groeit.

Er groeit een grote diversiteit aan gewassen in groeilagen van verschillende hoogtes. De gewassen worden gekozen op grond van de functies waarin ze voorzien, o.m. de functie van voedselvoorziening voor mens, dier en bodem, als windkering, maar ook als bron van hakhout, vlechtmateriaal, verfstoffen, etc. Anders dan bij de gangbare eenjarige voedselteelt groeien er voor het merendeel doorlevende gewassen.
In een goed ontworpen voedselbos kunnen de natuurlijke processen zich optimaal ontvouwen. De noodzaak tot bodemomkering, wieden of plaagbeheersing is dan ook minimaal. Er wordt een gezond en veerkrachtig systeem gevormd, waarin het bodemleven zich herstelt en de bodemvruchtbaarheid in stand wordt gehouden. Het is voedend en weldadig als een natuurlijke leefruimte voor mensen, vogels, insecten en andere dieren en bovendien een genot voor alle zintuigen.

In Praktisch Handboek Voedselbossen staat alles wat je moet weten, ongeacht of je een kleinere bostuin wilt aanleggen in je achtertuin of een voedselbos tot ontwikkeling wilt brengen op een groot stuk grond. Volgens Martin Crawford heb je voor een 'echt' voedselbos, met in de hoogste groeilaag ook bomen van meer dan 10m hoog, minimaal ca. 1000m2 nodig. Met minder grond kun je deze groeilaag weglaten en bestaat de kruinlaag uit lagere bomen, je zult dan meer energie moeten besteden aan plaagbeheersing en onderhoud.
Met ruim twintig jaar ervaring in zijn voedselbos van 0,8 hectare geeft Martin Crawford inzicht in de aspecten die van belang zijn om dit complexe zichzelf in stand houdende systeem te doorgronden.

Om enkele daarvan te noemen: het werken met gewassen van diverse hoogtes, het werken met voornamelijk doorlevende gewassen (in tegenstelling tot de gangbare eenjarige voedselteelt), het ervoor zorgen dat er zo weinig mogelijk tot geen externe bemestingsbronnen nodig zijn, het ervoor zorgen dat er gedurende het gehele groeiseizoen voldoende voedselbronnen zijn voor vogels, insecten en kleine dieren die als plaagbestrijders kunnen fungeren, het ervoor zorgen dat het ontwerp zodanig is dat alles elkaar zoveel mogelijk versterkt, en er zo weinig mogelijk onderhoud nodig is.
Als je de samenhang tussen alle in het boek behandelde aspecten eenmaal doorgrondt, heb je voldoende aanknopingspunten om het betreffende terrein te observeren en kun je vervolgens je eigen unieke invulling geven aan je ontwerp.

Het boek bevat onder meer adviezen over planning, ontwerp, aanplant en onderhoud, een grote hoeveelheid lijsten, en plantbeschrijvingen van ruim 450 bomen, struiken, vaste planten, bodembedekkers, wortelgewassen, klimmers en eenjarigen, vrijwel allemaal eetbaar en een (hoogwaardige) verrijking van het menu met tal van onbekende smaken.

ISBN 978 90 77463 35 2
Hardcover full colour gebonden uitgave, index.
384 pagina's