
Waarom mineralen in de bodem essentieel zijn voor een gezonde bodem, planten én dieren
Een vitale bodem is de basis van alles wat leeft. Toch wordt deze waarheid nog vaak vergeten in de moderne landbouw en dierenhouderij. We richten ons op opbrengst, op symptoombestrijding, op het aanvoeren van kunstmatige stoffen, maar vergeten de kern: de bodemgezondheid. En daarin spelen mineralen en sporenelementen een hoofdrol.
In deze blog lees je waarom mineralen in de bodem onmisbaar zijn, hoe een tekort eruitziet en hoe je jouw bodem op een natuurlijke manier kunt herstellen en voeden.
Wat zijn bodemmineralen en waarom zijn ze zo belangrijk?
Bodemmineralen zijn de voedingsstoffen die planten, dieren en mensen nodig hebben om gezond te functioneren. Denk aan calcium, magnesium, kalium, fosfor, maar ook zink, kobalt, selenium en borium, de zogenaamde sporenelementen.
In een gezonde bodem werken plantenwortels en micro-organismen samen in een complex systeem. Planten geven suikers af aan het bodemleven, in ruil voor precies die mineralen die ze nodig hebben. Dit natuurlijke evenwicht zorgt ervoor dat voedingsstoffen opneembaar zijn en in de juiste verhoudingen beschikbaar komen.
Zonder voldoende mineralen raakt dat systeem uit balans. Planten verzwakken, voedingswaarde daalt, en dieren (en mensen) krijgen tekorten.
Sporenelementen: klein maar onmisbaar
Sporenelementen worden vaak over het hoofd gezien, juist omdat ze in zulke kleine hoeveelheden nodig zijn. Maar hun werking is groots: ze zijn de katalysatoren van het leven. Zonder deze micronutriënten lopen stofwisselingsprocessen spaak.
Een voorbeeld? Runderen hebben dagelijks maar een fractie van een microgram kobalt nodig, letterlijk de punt van een naald. Ontbreekt dit in het gras, dan ontstaan tekorten en ziektes. En dit geldt ook voor paarden, planten, én mensen.
Een bodem zonder sporenelementen is als een orkest zonder dirigent.
Symptomen van een mineralentekort in de bodem
Hoe weet je dat jouw bodem uit balans is? De signalen komen vaak via het gewas of het dier:
- Slechte opname van voeding
- Vettige of doffe vacht bij dieren
- Overmatige jeuk of schilfering
- Onkruid dat domineert (zoals zuring)
- Insectenplagen of ziekten in het gewas
- “Volle” voeding die toch geen energie geeft
Een plant die via kunstmest te veel stikstof krijgt, moet dit overschot afvoeren – vaak in de vorm van ammoniak. Deze geur trekt juist insecten aan. Wat wij zien als ‘plagen’, is in feite een signaal van zwakke planten in een verstoorde bodem.
Humus opbouwen = bodemleven activeren
Wil je bodemgezondheid verbeteren? Dan begint dat bij humusvorming: het opbouwen van organische stof. Humus werkt als een spons, buffert water, houdt voedingsstoffen vast, en biedt een thuis voor miljoenen micro-organismen.
Hoe bouw je humus op?
- Gebruik plantaardige compost of verteerde paardenmest
- Voeg lava, kleimineralen of gesteentemeel toe voor balans
- Vermijd kunstmest en drijfmest, die doden het bodemleven
- Laat de bodem zoveel mogelijk met rust en bedek deze met gewasresten
Een bodem met minimaal 4–5% organische stof is veerkrachtig, vruchtbaar en weerbaar tegen droogte en kou.
Van symptoombestrijding naar kringlooplandbouw
Veel problemen ontstaan wanneer we losse onderdelen willen “repareren”: kalk hier, supplement daar. Maar de oplossing zit niet in losse producten, wel in een andere manier van denken.
Kringlooplandbouw betekent: werken mét de natuur. Wat je eruit haalt, geef je terug. Denk aan:
- Composteren van eigen mest
- Diversiteit in planten en gewassen
- Gebruik van langwerkende, natuurlijke meststoffen
- Herstel van mineralenbalans met steenmeel of zeewierproducten
Een levende bodem voedt zichzelf én alles wat daarop leeft.
Hoe kun je bodemgezondheid verbeteren?
Wil je aan de slag met een gezondere bodem, begin dan bij deze drie stappen:
- Analyseer je bodem
Laat een bodemtest doen op sporenelementen en organische stof. - Ga composteren
Gebruik je eigen mest als krachtbron. Meng dit met bruin materiaal, lava en micro-organismen. - Breng mineralen terug in de kringloop
Denk aan zeeschelpenkalk, lavameel, kleimineralen of Eifel-gruis.
Samenvatting: gezonde bodem, gezond leven
Een gezonde bodem is niet vanzelfsprekend, het is het resultaat van aandacht, bewustzijn en samenwerking met de natuur. Of je nu een paardenweide beheert, groenten teelt of simpelweg voor jouw stukje aarde zorgt: de juiste mineralen in de bodem zijn geen luxe, maar noodzaak.
Natuly
Lava Fijn
Delen



Lees verder
Alles bekijken-
Lijnzaad: ouderwets, maar o zo effectief
Lijnzaad is een van die klassieke ingrediënten die al generaties lang wordt gevoerd aan dieren. En terecht: het zit boordevol waardevolle voedingsstoffen, is makkelijk te bereiden en heeft een zachte,...
Lijnzaad: ouderwets, maar o zo effectief
Lijnzaad is een van die klassieke ingrediënten die al generaties lang wordt gevoerd aan dieren. En terecht: het zit boordevol waardevolle voedingsstoffen, is makkelijk te bereiden en heeft een zachte,...
-
Darmflora hond: dit moet je weten
Iedere hond heeft een darmflora, of darmmicrobioom. Hoe ontstaat dat en hoe houd je het gezond? Lees er alles over.
Darmflora hond: dit moet je weten
Iedere hond heeft een darmflora, of darmmicrobioom. Hoe ontstaat dat en hoe houd je het gezond? Lees er alles over.
-
Wat vertelt de bodem jou?
Een gezonde bodem is de basis van alles wat groeit en bloeit en dus ook van het welzijn van de dieren die ervan leven. Maar hoe weet je of je...
Wat vertelt de bodem jou?
Een gezonde bodem is de basis van alles wat groeit en bloeit en dus ook van het welzijn van de dieren die ervan leven. Maar hoe weet je of je...
-
Wat je konijn je zou vertellen, als je goed kijkt
Een konijn dat leeft zoals het bedoeld is, actief, sociaal, met keuzevrijheid en voeding die klopt, is een blij en gezond dier. En dat merk je in alles terug: de...
Wat je konijn je zou vertellen, als je goed kijkt
Een konijn dat leeft zoals het bedoeld is, actief, sociaal, met keuzevrijheid en voeding die klopt, is een blij en gezond dier. En dat merk je in alles terug: de...